Điểm và Alpha: Sự tiến hóa chiến lược tăng lên người dùng trong hệ sinh thái Web3
Cơ chế điểm và Alpha trong hệ sinh thái Web3 đã phát triển thành công cụ chiến lược cốt lõi để các nền tảng cạnh tranh giành người dùng và xây dựng hệ sinh thái. Từ việc hoàn tiền giao dịch đơn giản ban đầu, đến nay là hệ thống quản trị sinh thái và phân phối tài nguyên phức tạp, quá trình chuyển biến này phản ánh sự suy nghĩ sâu sắc của toàn ngành về chiến lược tăng lên người dùng.
Sự tiến hóa của cơ chế điểm: từ khuyến khích đến sàng lọc
Hệ thống điểm của các sàn giao dịch tiền mã hóa sớm chủ yếu là một hình thức khuyến khích giao dịch đơn giản, khuyến khích người dùng tăng khối lượng giao dịch dưới dạng hoàn tiền hoặc giảm phí. Tuy nhiên, cơ chế này khó giữ chân người dùng lâu dài hoặc hình thành sự gắn bó thực sự trong cộng đồng.
Sau năm 2017, với việc Binance ra mắt các nền tảng như Launchpad, điểm thưởng bắt đầu liên kết với "cơ hội đầu tư sớm". Người dùng cần phải stake hoặc nắm giữ để nhận điểm thưởng, nhằm đổi lấy quyền tham gia các dự án IDO chất lượng cao. Thiết kế này đã thay đổi quy tắc cuộc chơi, điểm thưởng không còn chỉ là giảm phí giao dịch, mà trở thành vé vào gần các dự án tiềm năng có lợi nhuận cao.
Sàn giao dịch phi tập trung ( DEX ) sinh thái đã tái định nghĩa ý nghĩa của điểm thưởng theo cách mạnh mẽ hơn. Đại diện là airdrop UNI của Uniswap, điểm thưởng bắt đầu được liên kết trực tiếp với quyền quản trị sinh thái. Người dùng không chỉ nhận được phần thưởng ngắn hạn, mà còn trở thành người tham gia quản trị giao thức. Mô hình veToken mà Curve phát hành đã củng cố xu hướng này, cho phép điểm thưởng quyết định trực tiếp quyền quản trị và phân phối lợi ích sinh thái.
Ngày nay, dù là nền tảng tập trung hay phi tập trung, đều đang thiết kế các quy tắc điểm một cách chiến lược, nhằm điều chỉnh sự chú ý của người dùng, hướng dòng chảy tài sản, và cả xu hướng phát triển của toàn bộ hệ sinh thái. Điểm đã từ một công cụ khuyến khích giao dịch đơn thuần, biến thành vũ khí cốt lõi của chiến lược hệ sinh thái.
Cơ chế Alpha: Từ kỳ vọng mơ hồ đến động lực sinh thái
So với các quy tắc rõ ràng của điểm thưởng, cơ chế Alpha thường thúc đẩy sự tham gia của người dùng bằng một kỳ vọng mơ hồ nhưng mạnh mẽ. Nó không nhất thiết phải liên kết với các điểm thưởng cụ thể, nhưng thường có thể khơi dậy ham muốn tham gia mạnh mẽ nhất của người dùng.
Sức hấp dẫn của Alpha nằm ở sự không chắc chắn của nó. Chính vì người dùng không chắc chắn về các chi tiết cụ thể của airdrop, họ mới có xu hướng tham gia liên tục và duy trì sự tích cực. Trò chơi tâm lý này khiến hy vọng mơ hồ trở nên hấp dẫn hơn so với các quy tắc rõ ràng.
Hiện nay, các mô hình Alpha chủ yếu có thể được chia thành ba loại:
Hình thức dẫn dắt câu chuyện: như zkSync, StarkNet, chủ yếu dựa vào tin đồn "có thể sẽ airdrop" để kích thích người dùng tương tác.
Hình thức liên kết điểm: Như Alpha Points của Binance, rõ ràng liên kết Alpha với hệ thống điểm.
Hình thức bắt hành vi: như LayerZero, Blur, không có hệ thống điểm chính thức, nhưng âm thầm ghi lại dữ liệu hành vi người dùng.
Tuy nhiên, cơ chế Alpha cũng phải đối mặt với rủi ro kích thích quá mức và hành vi khác thường. Khi Alpha trở nên phổ biến, nó có thể dẫn đến tương tác không hiệu quả và ô nhiễm sinh thái. Do đó, nền tảng bắt đầu khám phá cơ chế hỗn hợp "điểm + Alpha" để đạt được quản lý sinh thái tinh vi hơn.
Động lực kép: Sự tiến hóa đồng bộ của Điểm và Alpha
Nền tảng Web3 đang bước vào một giai đoạn "động lực kép", kết hợp hữu cơ hệ thống điểm được thể chế hóa với phần thưởng Alpha mơ hồ, tạo thành một công cụ chiến lược xuyên suốt việc thu hút người dùng, hướng dẫn hành vi, tích lũy tài sản và quản lý nhịp điệu.
Cốt lõi của cơ chế hỗn hợp này nằm ở: điểm số cung cấp cấu trúc, Alpha cung cấp sự hồi hộp; điểm số là "tôi đã làm gì", Alpha là "có thể sẽ có kết quả". Khi hai yếu tố này hòa quyện, nền tảng đạt được khả năng điều chỉnh đa dạng đối với sự chú ý, thời gian, hành vi và lộ trình lưu chuyển tài sản của người dùng.
Cuối cùng, hành vi của người dùng cũng thay đổi theo. Họ không còn chỉ hành động vì "đổi thưởng" nữa, mà tham gia với mục đích "để lại dấu ấn", được hệ thống công nhận. Cơ chế "tham gia là ứng viên" này đã chuyển đổi người dùng từ những hành động ngắn hạn thành những người đồng xây dựng tài sản lâu dài.
Sự kết hợp cơ chế giữa CEX và DEX
Sau khi cơ chế song song trở nên trưởng thành, ranh giới giữa sàn giao dịch tập trung (CEX) và sàn giao dịch phi tập trung (DEX) đang nhanh chóng bị mờ nhạt. Cả hai đang học hỏi lẫn nhau, hướng tới mục tiêu chung là xây dựng một hệ thống tham gia người dùng ổn định hơn và cơ chế hợp tác sinh thái.
CEX bắt đầu giới thiệu các khái niệm DEX như snapshot hành vi trên chuỗi, ràng buộc ví, xây dựng "phân phối uy tín trên chuỗi". Đồng thời cũng thêm vào mô-đun quản trị nhẹ, chẳng hạn như người dùng bỏ phiếu để niêm yết đồng, tham khảo cấu trúc tham gia quản trị của DEX.
DEX đã giới thiệu hệ thống điểm, cấu trúc nhiệm vụ, cơ chế xếp hạng và các mô-đun hoạt động khác thường thấy ở CEX. Ví dụ, hệ thống LFG của Jupiter là một mô hình hoạt động kiểu CEX điển hình.
Điều quan trọng hơn là, hành vi của người dùng cũng đã thay đổi trong sự hợp nhất này. Họ không còn đơn giản là "chọn nền tảng", mà là "chọn cơ chế": chú ý đến tính hợp lý của quy tắc điểm, tính xác thực của phần thưởng Alpha, cũng như khả năng nhận diện của dấu vết danh tính. Trọng tâm cạnh tranh của các nền tảng cũng đã chuyển từ "số lượng người dùng" sang "khả năng thiết kế cơ chế".
Xu hướng tương lai: từ điểm đến danh tính sinh thái
Hệ thống điểm trong tương lai có thể không còn bị giới hạn ở một nền tảng đơn lẻ, mà sẽ hình thành một "mạng lưới tin cậy" có sự công nhận qua lại giữa các hệ sinh thái. Hành vi của người dùng trên một nền tảng có thể ảnh hưởng đến quyền lợi của họ trên các nền tảng khác. Điều này có nghĩa là, điểm số sẽ từ "bằng chứng hành vi" chuyển biến thành cách hiểu tổng thể giá trị của người dùng trong hệ sinh thái.
Đồng thời, sự không chắc chắn về quy định cũng bắt đầu ảnh hưởng đến thiết kế của cơ chế điểm và Alpha. Nền tảng cần cân nhắc rủi ro tuân thủ trong khi vẫn duy trì sức hấp dẫn, dẫn đến thiết kế cơ chế trở nên "mơ hồ và kiềm chế".
Trong xu hướng này, cơ chế thực sự hiệu quả sẽ không còn đơn giản là "kích thích tương tác", mà là thiết kế ra một cấu trúc sinh thái mà người dùng sẵn sàng tham gia lâu dài và cùng nhau xây dựng. Cơ chế này không chỉ là phương tiện vận hành, mà còn là trật tự sinh thái bản thân.
Kết luận
Từ cạnh tranh lưu lượng sang cạnh tranh cấu trúc, từ trò chơi khuyến khích sang xây dựng danh tính, từ trò chơi điểm số sang thiết kế trật tự, chiến lược tăng trưởng người dùng của hệ sinh thái Web3 đang trải qua sự biến đổi sâu sắc. Sự tham gia của người dùng không còn chỉ vì lợi ích ngắn hạn, mà là trong việc xây dựng một danh tính được công nhận trong hệ sinh thái. Và sự cạnh tranh giữa các nền tảng cũng đã chuyển từ "ai trả nhiều hơn" sang "hệ thống nào có thể giữ chân người dùng tốt hơn".
Trong cuộc tiến hóa này, điểm số và Alpha không còn là công cụ khuyến khích đơn giản nữa, mà đã trở thành giao diện của cuộc chơi giữa nhận thức và quyền lực giữa nền tảng và người dùng. Người chiến thắng trong tương lai sẽ là những hệ sinh thái có thể thực sự hiểu và đáp ứng giá trị lâu dài của người dùng.
Xem bản gốc
Trang này có thể chứa nội dung của bên thứ ba, được cung cấp chỉ nhằm mục đích thông tin (không phải là tuyên bố/bảo đảm) và không được coi là sự chứng thực cho quan điểm của Gate hoặc là lời khuyên về tài chính hoặc chuyên môn. Xem Tuyên bố từ chối trách nhiệm để biết chi tiết.
Xu hướng tăng lên người dùng Web3 mới: Từ khuyến khích điểm số đến xây dựng danh tính sinh thái
Điểm và Alpha: Sự tiến hóa chiến lược tăng lên người dùng trong hệ sinh thái Web3
Cơ chế điểm và Alpha trong hệ sinh thái Web3 đã phát triển thành công cụ chiến lược cốt lõi để các nền tảng cạnh tranh giành người dùng và xây dựng hệ sinh thái. Từ việc hoàn tiền giao dịch đơn giản ban đầu, đến nay là hệ thống quản trị sinh thái và phân phối tài nguyên phức tạp, quá trình chuyển biến này phản ánh sự suy nghĩ sâu sắc của toàn ngành về chiến lược tăng lên người dùng.
Sự tiến hóa của cơ chế điểm: từ khuyến khích đến sàng lọc
Hệ thống điểm của các sàn giao dịch tiền mã hóa sớm chủ yếu là một hình thức khuyến khích giao dịch đơn giản, khuyến khích người dùng tăng khối lượng giao dịch dưới dạng hoàn tiền hoặc giảm phí. Tuy nhiên, cơ chế này khó giữ chân người dùng lâu dài hoặc hình thành sự gắn bó thực sự trong cộng đồng.
Sau năm 2017, với việc Binance ra mắt các nền tảng như Launchpad, điểm thưởng bắt đầu liên kết với "cơ hội đầu tư sớm". Người dùng cần phải stake hoặc nắm giữ để nhận điểm thưởng, nhằm đổi lấy quyền tham gia các dự án IDO chất lượng cao. Thiết kế này đã thay đổi quy tắc cuộc chơi, điểm thưởng không còn chỉ là giảm phí giao dịch, mà trở thành vé vào gần các dự án tiềm năng có lợi nhuận cao.
Sàn giao dịch phi tập trung ( DEX ) sinh thái đã tái định nghĩa ý nghĩa của điểm thưởng theo cách mạnh mẽ hơn. Đại diện là airdrop UNI của Uniswap, điểm thưởng bắt đầu được liên kết trực tiếp với quyền quản trị sinh thái. Người dùng không chỉ nhận được phần thưởng ngắn hạn, mà còn trở thành người tham gia quản trị giao thức. Mô hình veToken mà Curve phát hành đã củng cố xu hướng này, cho phép điểm thưởng quyết định trực tiếp quyền quản trị và phân phối lợi ích sinh thái.
Ngày nay, dù là nền tảng tập trung hay phi tập trung, đều đang thiết kế các quy tắc điểm một cách chiến lược, nhằm điều chỉnh sự chú ý của người dùng, hướng dòng chảy tài sản, và cả xu hướng phát triển của toàn bộ hệ sinh thái. Điểm đã từ một công cụ khuyến khích giao dịch đơn thuần, biến thành vũ khí cốt lõi của chiến lược hệ sinh thái.
Cơ chế Alpha: Từ kỳ vọng mơ hồ đến động lực sinh thái
So với các quy tắc rõ ràng của điểm thưởng, cơ chế Alpha thường thúc đẩy sự tham gia của người dùng bằng một kỳ vọng mơ hồ nhưng mạnh mẽ. Nó không nhất thiết phải liên kết với các điểm thưởng cụ thể, nhưng thường có thể khơi dậy ham muốn tham gia mạnh mẽ nhất của người dùng.
Sức hấp dẫn của Alpha nằm ở sự không chắc chắn của nó. Chính vì người dùng không chắc chắn về các chi tiết cụ thể của airdrop, họ mới có xu hướng tham gia liên tục và duy trì sự tích cực. Trò chơi tâm lý này khiến hy vọng mơ hồ trở nên hấp dẫn hơn so với các quy tắc rõ ràng.
Hiện nay, các mô hình Alpha chủ yếu có thể được chia thành ba loại:
Hình thức dẫn dắt câu chuyện: như zkSync, StarkNet, chủ yếu dựa vào tin đồn "có thể sẽ airdrop" để kích thích người dùng tương tác.
Hình thức liên kết điểm: Như Alpha Points của Binance, rõ ràng liên kết Alpha với hệ thống điểm.
Hình thức bắt hành vi: như LayerZero, Blur, không có hệ thống điểm chính thức, nhưng âm thầm ghi lại dữ liệu hành vi người dùng.
Tuy nhiên, cơ chế Alpha cũng phải đối mặt với rủi ro kích thích quá mức và hành vi khác thường. Khi Alpha trở nên phổ biến, nó có thể dẫn đến tương tác không hiệu quả và ô nhiễm sinh thái. Do đó, nền tảng bắt đầu khám phá cơ chế hỗn hợp "điểm + Alpha" để đạt được quản lý sinh thái tinh vi hơn.
Động lực kép: Sự tiến hóa đồng bộ của Điểm và Alpha
Nền tảng Web3 đang bước vào một giai đoạn "động lực kép", kết hợp hữu cơ hệ thống điểm được thể chế hóa với phần thưởng Alpha mơ hồ, tạo thành một công cụ chiến lược xuyên suốt việc thu hút người dùng, hướng dẫn hành vi, tích lũy tài sản và quản lý nhịp điệu.
Cốt lõi của cơ chế hỗn hợp này nằm ở: điểm số cung cấp cấu trúc, Alpha cung cấp sự hồi hộp; điểm số là "tôi đã làm gì", Alpha là "có thể sẽ có kết quả". Khi hai yếu tố này hòa quyện, nền tảng đạt được khả năng điều chỉnh đa dạng đối với sự chú ý, thời gian, hành vi và lộ trình lưu chuyển tài sản của người dùng.
Cuối cùng, hành vi của người dùng cũng thay đổi theo. Họ không còn chỉ hành động vì "đổi thưởng" nữa, mà tham gia với mục đích "để lại dấu ấn", được hệ thống công nhận. Cơ chế "tham gia là ứng viên" này đã chuyển đổi người dùng từ những hành động ngắn hạn thành những người đồng xây dựng tài sản lâu dài.
Sự kết hợp cơ chế giữa CEX và DEX
Sau khi cơ chế song song trở nên trưởng thành, ranh giới giữa sàn giao dịch tập trung (CEX) và sàn giao dịch phi tập trung (DEX) đang nhanh chóng bị mờ nhạt. Cả hai đang học hỏi lẫn nhau, hướng tới mục tiêu chung là xây dựng một hệ thống tham gia người dùng ổn định hơn và cơ chế hợp tác sinh thái.
CEX bắt đầu giới thiệu các khái niệm DEX như snapshot hành vi trên chuỗi, ràng buộc ví, xây dựng "phân phối uy tín trên chuỗi". Đồng thời cũng thêm vào mô-đun quản trị nhẹ, chẳng hạn như người dùng bỏ phiếu để niêm yết đồng, tham khảo cấu trúc tham gia quản trị của DEX.
DEX đã giới thiệu hệ thống điểm, cấu trúc nhiệm vụ, cơ chế xếp hạng và các mô-đun hoạt động khác thường thấy ở CEX. Ví dụ, hệ thống LFG của Jupiter là một mô hình hoạt động kiểu CEX điển hình.
Điều quan trọng hơn là, hành vi của người dùng cũng đã thay đổi trong sự hợp nhất này. Họ không còn đơn giản là "chọn nền tảng", mà là "chọn cơ chế": chú ý đến tính hợp lý của quy tắc điểm, tính xác thực của phần thưởng Alpha, cũng như khả năng nhận diện của dấu vết danh tính. Trọng tâm cạnh tranh của các nền tảng cũng đã chuyển từ "số lượng người dùng" sang "khả năng thiết kế cơ chế".
Xu hướng tương lai: từ điểm đến danh tính sinh thái
Hệ thống điểm trong tương lai có thể không còn bị giới hạn ở một nền tảng đơn lẻ, mà sẽ hình thành một "mạng lưới tin cậy" có sự công nhận qua lại giữa các hệ sinh thái. Hành vi của người dùng trên một nền tảng có thể ảnh hưởng đến quyền lợi của họ trên các nền tảng khác. Điều này có nghĩa là, điểm số sẽ từ "bằng chứng hành vi" chuyển biến thành cách hiểu tổng thể giá trị của người dùng trong hệ sinh thái.
Đồng thời, sự không chắc chắn về quy định cũng bắt đầu ảnh hưởng đến thiết kế của cơ chế điểm và Alpha. Nền tảng cần cân nhắc rủi ro tuân thủ trong khi vẫn duy trì sức hấp dẫn, dẫn đến thiết kế cơ chế trở nên "mơ hồ và kiềm chế".
Trong xu hướng này, cơ chế thực sự hiệu quả sẽ không còn đơn giản là "kích thích tương tác", mà là thiết kế ra một cấu trúc sinh thái mà người dùng sẵn sàng tham gia lâu dài và cùng nhau xây dựng. Cơ chế này không chỉ là phương tiện vận hành, mà còn là trật tự sinh thái bản thân.
Kết luận
Từ cạnh tranh lưu lượng sang cạnh tranh cấu trúc, từ trò chơi khuyến khích sang xây dựng danh tính, từ trò chơi điểm số sang thiết kế trật tự, chiến lược tăng trưởng người dùng của hệ sinh thái Web3 đang trải qua sự biến đổi sâu sắc. Sự tham gia của người dùng không còn chỉ vì lợi ích ngắn hạn, mà là trong việc xây dựng một danh tính được công nhận trong hệ sinh thái. Và sự cạnh tranh giữa các nền tảng cũng đã chuyển từ "ai trả nhiều hơn" sang "hệ thống nào có thể giữ chân người dùng tốt hơn".
Trong cuộc tiến hóa này, điểm số và Alpha không còn là công cụ khuyến khích đơn giản nữa, mà đã trở thành giao diện của cuộc chơi giữa nhận thức và quyền lực giữa nền tảng và người dùng. Người chiến thắng trong tương lai sẽ là những hệ sinh thái có thể thực sự hiểu và đáp ứng giá trị lâu dài của người dùng.